Archeologen hebben het bestaan bevestigd van een enorme, voorheen onbekende neolithische structuur op de werelderfgoedlocatie Stonehenge in Wiltshire, Engeland. De ontdekking, beschreven in het tijdschrift Internet Archaeology, onthult een reeks kolossale putten die in een nauwkeurig cirkelvormig patroon zijn gerangschikt. Deze putten, die meer dan 4000 jaar oud zijn, hebben een diameter van ongeveer tien meter (33 voet) en zijn meer dan vijf meter (16 voet) diep, waardoor ze tot de grootste prehistorische constructies behoren die ooit in Groot-Brittannië zijn gevonden.
Schaal en precisie van de constructie
De opstelling van de putten is opmerkelijk regelmatig, wat wijst op een doelbewuste planning en aanzienlijke arbeidsinvesteringen. Professor Vince Gaffney van de Universiteit van Bradford beschrijft de locatie als potentieel “een van de grootste prehistorische bouwwerken in Groot-Brittannië, zo niet de grootste.” De omvang van de opgravingen die nodig waren om deze diepe schachten in het krijtlandschap te creëren zou enorm zijn geweest, wat duidt op een zeer georganiseerde en doelgerichte inspanning.
Opvallend is dat de putten aansluiten bij een ander monument in de buurt van Larkhill en een samenhangend systeem vormen dat spreekt voor geavanceerd landmeetkundig en wiskundig inzicht onder neolithische volkeren. “De cirkel is behoorlijk nauwkeurig”, zegt prof. Gaffney. “Het suggereert dat mensen de afstanden aflegden om er zeker van te zijn dat de pits overal op dezelfde afstand lagen.”
Bewijs van ritueel en langdurig gebruik
Analyse van organisch materiaal gewonnen uit de putten onthult de overblijfselen van dieren, waaronder schapen en runderen. Dit suggereert mogelijke rituele offers of de verwijdering van voedselafval binnen de structuren. Belangrijker nog is dat luminescentiedatering bevestigt dat de putten al meer dan duizend jaar actief werden onderhouden en gebruikt, waarbij meerdere culturele verschuivingen plaatsvonden. Dr. Tim Kinnaird van de Universiteit van St. Andrews noemt de locatie een ‘super henge’ en legt uit dat de methode die is gebruikt om het sediment te dateren aangeeft dat ‘net voordat het sediment in de put valt, het wordt blootgesteld aan daglicht, zodat we het tijdstip van de bouw kunnen dateren.’
Implicaties voor het begrijpen van de neolithische samenleving
De ontdekking verandert fundamenteel de manier waarop we neolithische samenlevingen in Groot-Brittannië begrijpen. De precieze geometrie van de putten, gecombineerd met hun langdurig gebruik door de eeuwen heen, ondersteunt het idee dat deze vroege volkeren over verfijnde kosmologische overtuigingen beschikten en over het vermogen tot grootschalige collectieve organisatie. Alleen al het inschrijven van deze structuur in de aarde – zoals prof. Gaffney het stelt – demonstreert een doelbewuste poging om hun wereldbeeld in het fysieke landschap te coderen.
De bevindingen onderstrepen dat het prehistorische Groot-Brittannië niet simpelweg een land van verspreide nederzettingen was, maar een regio die in staat was tot monumentale constructies en complexe sociale structuren. Deze ontdekkingen nodigen uit tot verder onderzoek naar de motivaties achter deze projecten, de rol van verschillende groepen bij de constructie ervan en de precieze betekenissen die in hun ontwerp zijn ingebed.
